Ramy czasowe:
Przyjmuje się, że Średniowiecze rozpoczęło się wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego w 476 r, trwało do 1492 r. - odkrycie Ameryki. W Polsce natomiast średniowiecze trwało od X do XV wieku. Rozpoczęło się wraz z przyjęciem chrztu przez Mieszka I, czyli w 966 roku.
Krótka charakterystyka:
Cele życia człowieka średniowiecznego także związane były z religią, a nadrzędnym celem było zbawienie wieczne. Każda epoka literacka ukształtowała pewne wzorce osobowe i tak dzieje się także w średniowieczu. Powstały ideały: doskonałego władcy, chrześcijańskiego rycerza oraz świętego ascety.
Wzorce osobowe służyły zazwyczaj celom dydaktycznym i pouczającym. Były także przykładami do naśladowania. Wzorzec świętego - ascety* związany jest z bezwzględną dominacją kościoła we wszystkich płaszczyznach działania tamtejszego społeczeństwa: w życiu politycznym i kulturalnym oraz stanowiła o więzi społeczeństwa europejskiego. Postawa ascezy wypływa ze średniowiecznego przekonania, iż ciało jest siedliskiem szatana, więc umartwianie się i zadawanie mu bólu jest jedyna drogą na wypędzenie go. Często więc widywano procesje ludzi biczujących się i stosujących różne inne techniki wypędzania szatana.
Ostatnim wzorcem osobowym średniowiecza jest ideał doskonałego władcy, który jest następcą Boga na ziemi, a każde jego działanie ma na celu dobro ojczyzny i poddanych. W „Kronice” G. Anonima zostały przedstawione dwa wzorce doskonałego władcy. Pierwszym jest Bolesław Chrobry, ukazany jako dobry, sprawiedliwy i kochany przez poddanych władca. Drugim idealnym władcą jest Bolesław Krzywousty, którego Gall przedstawia jako wzorzec króla – rycerza. Krzywousty jest doskonałym dowódcą, budzącym panikę w szeregach wroga. Innym doskonałym królem był król Artur. Uznawał on głosy swoich rycerzy, stąd tradycja okrągłego stołu – bez kantów. Są to władcy feudalni, naznaczeni przez Boga. W przypadku króla Artura pojawia się także symbol złotego grala – kielich, w którym przechowywano krew Chrystusa.
Wzorce osobowe służyły zazwyczaj celom dydaktycznym i pouczającym. Były także przykładami do naśladowania. Wzorzec świętego - ascety* związany jest z bezwzględną dominacją kościoła we wszystkich płaszczyznach działania tamtejszego społeczeństwa: w życiu politycznym i kulturalnym oraz stanowiła o więzi społeczeństwa europejskiego. Postawa ascezy wypływa ze średniowiecznego przekonania, iż ciało jest siedliskiem szatana, więc umartwianie się i zadawanie mu bólu jest jedyna drogą na wypędzenie go. Często więc widywano procesje ludzi biczujących się i stosujących różne inne techniki wypędzania szatana.
Ostatnim wzorcem osobowym średniowiecza jest ideał doskonałego władcy, który jest następcą Boga na ziemi, a każde jego działanie ma na celu dobro ojczyzny i poddanych. W „Kronice” G. Anonima zostały przedstawione dwa wzorce doskonałego władcy. Pierwszym jest Bolesław Chrobry, ukazany jako dobry, sprawiedliwy i kochany przez poddanych władca. Drugim idealnym władcą jest Bolesław Krzywousty, którego Gall przedstawia jako wzorzec króla – rycerza. Krzywousty jest doskonałym dowódcą, budzącym panikę w szeregach wroga. Innym doskonałym królem był król Artur. Uznawał on głosy swoich rycerzy, stąd tradycja okrągłego stołu – bez kantów. Są to władcy feudalni, naznaczeni przez Boga. W przypadku króla Artura pojawia się także symbol złotego grala – kielich, w którym przechowywano krew Chrystusa.
*asceta - człowiek poddający się surowej dyscyplinie wewnętrznej, powstrzymujący się od wszelkich uciech życiowych; w znaczeniu religijnym oddający się modlitwom i praktykom umartwiającym ciało, by osiągnąć większą doskonałość lub zbawienie duszy.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz